Dziś ponownie zapraszam na krótką lekcję anatomii, z której dowiecie się czym jest dno miednicy. Dno miednicy, jak sama nazwa wskazuje, stanowi obszar w dolnej części tułowia. To „misa” pełniąca funkcję podporową dla trzewi jamy brzusznej i miednicy.
Miednica kostna składa się u człowieka z parzystej kości miedniczej, pojedynczej kości krzyżowej oraz kości guzicznej. Każda z kości miedniczych zbudowana jest z kości łonowej, kości biodrowej i kości kulszowej. Kości miednicze to największe pod względem masy i najszersze kości w ciele człowieka.
Miednica kostna jest stelażem, do którego przymocowane są znajdujące się w niej narządy. Ściany boczne miednicy pokryte są mięśniami, do których zaliczamy parzyście: mięsień zasłaniacz wewnętrzny, mięsień biodrowy oraz mięsień gruszkowaty. Ściana dolna, potocznie zwana kroczem, rozpościera się pomiędzy spojeniem łonowym, kością guziczną i guzami kulszowymi, a utworzona jest przez mięśnie poprzecznie prążkowane i ich powięzie. Dno miednicy ma układ warstwowy w płaszczyźnie pionowej oraz strefowy w płaszczyźnie poziomej.
Wyróżnia się trzy warstwy dna miednicy w płaszczyźnie pionowej:
- Przepona miednicy (warstwa wewnętrzna, najgłębsza) – w jej skład wchodzą:
– parzysty mięsień dźwigacz odbytu, który wspomaga podtrzymywanie narządów miednicy mniejszej, bierze udział w zwieraniu odbytnicy i pochwy, podczas chodu stabilizuje podporowy staw krzyżowo – biodrowy
– parzysty mięsień guziczny
– górna i dolna powięź przepony miednicy.
- Przepona moczowo – płciowa (warstwa środkowa MDM) utworzona przez: pojedynczy mięsień poprzeczny głęboki krocza (przez niektórych anatomów i badaczy uznawany, nie za mięsień, a za tkankę łączą. Wraz z wiekiem ilość włókienek mięśniowych w tym mięśniu maleje na rzecz tkanki łącznej, dlatego tak ważne jest ćwiczenie dna i utrzymanie, go w dobrej kondycji), pojedynczy mięsień zwieracz zewnętrzny cewki moczowej oraz górną i dolną część przepony moczowo – płciowej. Przez otwory zlokalizowane w tej przeponie przechodzi cewka moczowa i pochwa u kobiet.
- Mięśnie powierzchowne krocza, do których zalicza się: parzysty mięsień powierzchowny krocza, parzysty mięsień opuszkowo – gąbczasty oraz parzysty mięsień kulszowo – jamisty.
W płaszczyźnie poziomej wyróżnia się dwie strefy obszaru krocza: trójkąt moczowo – płciowy w przedniej części, gdzie znajdują się ujścia cewki moczowej i pochwy oraz trójkąt odbytniczy w części tylnej, gdzie znajduje się ujście odbytu.
Mięśnie dna miednicy (MDM) to mięśnie poprzecznie prążkowane, zbudowane w 70% z włókien wolnokurczliwych, a w 30% z włókien szybkokurczliwych. Włókna wolnokurczliwe tworzą mięśnie toniczne, posturalne, które przyzwyczajone są do długotrwałej pracy, kurczą się wolno i trudno relaksują. Włókna szybkie, fazowe mają za zadanie szybkie kurczenie się, co zapobiega gubieniu moczu podczas nagłego wzrostu ciśnienia na pęcherz. Na skutek procesów starzenia, uszkodzeń w unerwieniu i nieprawidłowej aktywności dna miednicy zmniejszeniu ulega ilość włókien wolnokurczliwych, a przyrostowi ilość włókien szybkich, co powoduje mniejszą wydolność krocza.
Jakie funkcje pełnią mięśnie dna miednicy?
- Podczas procesu ewolucji mięśnie dna miednicy uległy szczególnej adaptacji. To na nich w dużej mierze spoczywa masa górnej połowy ciała. Zadaniem dna miednicy jest również ograniczenie rozprzestrzeniania się wzrostu ciśnienia śródbrzusznego oraz kontrola nad końcowymi odcinkami układu pokarmowego, rozrodczego i moczowego. Uczucie ciała obcego w pochwie, przewlekłe zaparcia lub częste infekcje moczowo – płciowe to znak, że narządy miednicy mniejszej mogły ulec obniżeniu.
- Dno miednicy wraz z przeponą oddechową, mięśniem poprzecznym brzucha oraz mięśniem wielodzielnym odgrywa istotną rolę w stabilizacji tułowia. MDM stabilizują obręcz miedniczą w pozycji stojącej, podczas chodu odpowiadają za stabilizację nogi podporowej i hamowanie nogi wykrocznej.
- Kontynencja – MDM odpowiadają za trzymanie moczu, gazów i kału. Problemy z dnem miednicy będą manifestowały się między innymi nietrzymaniem moczu, zaparciami, wzdęciami.
- Funkcje seksualne – MDM to u kobiet jedne z najważniejszych mięśni, które mają wpływ na osiągnięcie satysfakcji seksualnej (przede wszystkim mięśnie opuszkowo – gąbczaste oraz kulszowo – jamiste). Ich elastyczność i dobre ukrwienie wpływają na doznania seksualne.
- Ciąża i poród – Mocne MDM w czasie ciąży, elastyczne i rozluźnione na czas porodu (to klucz do sukcesu kobiety w ciąży).
Patrząc na ilość pełnionych funkcji mięśnie krocza śmiało można zaliczyć do najbardziej aktywnej grupy mięśniowej podczas wykonywania wszystkich czynności dnia codziennego!
Tutaj przeczytasz o anatomii męskiego dna miednicy.
W tym artykule pisałam, jak aktywować mięśnie dna miednicy, a tutaj jak je ćwiczyć podczas ruchu.
Dziękuję, że ze mną jesteś.
Z.V.
hej, mogłabym podpytać, z jakiego źródła korzystałaś, pisząc o podziale mięśni dna miednicy? piszę magisterkę w tym temacie i chętnie się zapoznam, bardzo przejrzyście jest tu ujęte. Pozdrawiam 🙂
Korzystałam z materiałów z kursów, atlasów anatomicznych oraz Anatomii Bochenka 🙂