Dziś przedstawię Wam zagadnienie rozstępu mięśnia prostego brzucha (RMPB) – Diastasis Rectus Abdominis (DRA).
Zanim jednak przejdziecie do dzisiejszego artykułu, przypomnijcie sobie anatomię mięśnia prostego brzucha.

RMPB to nienaturalna separacja prawej i lewej strony mięśnia prostego brzucha w stosunku do środka przedniej ściany brzucha, z poszerzeniem kresy białej. Każdy z nas ma fizjologiczny odstęp, który wynika z wieku, płci oraz indywidualnych wymiarów antropometrycznych. Dystans ten nierównomiernie powiększa się, najczęściej w okolicy pępka, doprowadzając do rozstępu mięśnia prostego brzucha oraz osłabienia kresy białej.
Za książkową normę u kobiet nierodzących można uznać szerokość kresy białej (ale pamiętaj proszę, że każda z Nas jest inna, ma inną budowę anatomiczną, więc szerokość kresy będzie się różnić, więc wartości te traktuj z przymróżeniem oka)
- Na wysokości wyrostka mieczykowatego mostka 7mm (± 5)
- 3 cm powyżej pępka 13 mm (± 7)
- 2 cm poniżej pępka 8 mm (± 6)
Przyczyną powstania RMPB są zaburzenia zarówno mechaniczne, jak i funkcjonalne, które występują w obrębie przedniej ściany jamy brzusznej oraz w całym organizmie. Do najważniejszych czynników powodujących rozejście mięśni zaliczyć można wzrost ciśnienia w jamie brzusznej. Ciśnienie wewnątrzbrzuszne zawsze jest obecne, ale nie utrzymuje się na stałym poziomie. Poziom tego ciśnienia różni się w zależności od tego w jakim stanie znajduje się całe ciało.
Co może zwiększyć ciśnienie śródbrzuszne?
- Nadwaga, otyłość (szczególnie typu męskiego androidalnego – tłuszcz gromadzi się w jamie brzusznej)
- Ciąża
- Ciągły kaszel (np. u palaczy) – kaszel podnosi ciśnienie w jamie brzusznej 10-krotnie!
- Nieprawidłowo wykonywane ćwiczenia fizyczne
- Nieprawidłowe podnoszenie ciężarów (np. w pracy zawodowej)
- Stałe wciąganie brzucha
- Nieprawidłowe stanie i siedzenie
- Paski, za małe lub za wąskie spodnie, bielizna uciskowa, wyszczuplająca
- Zaparcia i związane z nimi wzmożone parcie na stolec
- Przedłużające się wymioty związane z chorobami
Kresa biała jest dosyć odporna na rozciąganie, jednak w jej strukturze istnieją miejsca słabsze, mniej odporne na ruchy wykonywane w danym kierunku. Kresa ma margines odkształceń, zanim podda się naporowi i odkształci w sposób trwały.
Zarówno długotrwale zwiększone ciśnienie śródbrzuszne, jak i stale powtarzający się ruch lub napięcie w którymkolwiek mięśniu brzucha (tak, dotyczy to również mięśni skośnych brzucha i mięśnia poprzecznego brzucha) z czasem mogą zdeformować kresę białą i doprowadzić do jej osłabienia.
Rozstęp mięśnia prostego brzucha pokazuje, w jaki sposób poruszało się całe ciało przez dotychczasowe życie!
Jakie są objawy RMPB?
Rozejście mięśnia prostego objawia się uwypukleniem w linii środkowej ciała. Gdy mięśnie są rozluźnione rozstęp może być trudny do zauważenia, natomiast w czasie aktywacji mięśni (np. podczas unoszenia głowy do góry w leżeniu tyłem) zmiana kształtu brzucha staje się bardzo widoczna.
Do innych objawów, które sugerować mogą rozstęp mięśnia prostego brzucha zaliczyć można:
- Wystający pępek, bądź uwypuklenie w linii środkowej ciała
- Brzuch wystający, zwiotczały, podobny do brzucha ciążowego, który nie zmniejsza się pomimo ćwiczeń i zmniejszenia masy ciała
- Możliwość wyczucia narządów wewnętrznych bezpośrednio pod skórą
- Bóle w obrębie powłok i jamy brzusznej
- Objawy pośrednie, wynikające z rozejścia mięśni np. wypadanie narządów miednicy mniejszej, nietrzymanie moczu, dolegliwości bólowe w obrębie miednicy i odcinka lędźwiowego kręgosłupa
Zwiotczenie i rozciągnięcie tkanki łącznej kresy białej nie daje dolegliwości bólowych w obrębie przedniej ściany jamy brzusznej. Upośledzona może natomiast zostać funkcja osłabionych mięśni prostych, które utraciły prawidłowe położenie. Właściwe napięcie wszystkich mięśni brzucha zapewnia utrzymanie narządów jamy brzusznej i ich docisk na odcinek lędźwiowy, co zapobiega pogłębianiu lordozy lędźwiowej i zwiększaniu przodopochylenia miednicy. W przypadku RMPB funkcja ta może zostać zaburzona, co prowadzi do utrwalenia nieprawidłowej postawy ciała.
Jednak najważniejsza informacja, która dotyczy tematu rozejścia mięśni prostych brzucha to: szerokość rozejścia nie ma znaczenia, jeśli Twój brzuch pracuje prawidłowo i jest funkcjonalny. Możesz mieć rozejście na 4 cm i dobrze pracujący brzuch, który sprawnie przenosi obciążenia, a możesz mieć rozejście na 1,5 cm i brzuch, który nie radzi sobie z obciążeniem.
Jeśli obserwujesz u siebie objawy rozejścia mięśni brzucha, nie wiesz, czy Twój brzuch pracuje prawidłowo – nie zwlekaj i umów się na wizytę.
Dziękuję, że ze mną jesteś.
Z.V.
Jak minimalizować rozstęp mięśni prostych po ciążach? Czy elektrostymulacja może wspomóc?
Minimalizowanie rozstępu zaczyna się przede wszystkim od prawidłowych nawyków w codziennym życiu, czyli np. ograniczenie dźwigania, wstawanie i kładzenie się przez bok, prawidłowe nawyki toaletowe – bez tego ani rusz ? Następnie przechodzi się do reedukacji oddechu, czyli pracuje się z oddechem (oddech dolnożebrowy, 360stopni) i do odpowiednio dobranego treningu dla mięśni dna miednicy. Wykonuje się również proste ćwiczenia, ale nie brzuszki klasyczne! nie podpory! Najważniejsze jednak, by udać się do fizjoterapeuty, który manualnie popracuje z brzuchem, pokaże, jak prawidłowo oddychać i co ćwiczyć. Prawidłowe nawyki, oddech, dobrze dobrane ćwiczenia i elekstrostymulacja nie będzie potrzebna.
O tym jak prawidłowo oddychać i jakie ćwiczenia można wykonywać przy rozstępie pisałam w swoich postach ?
Pozdrawiam,
Zuzanna Vierek